صفحه قبل »

« صفحه بعد

فهرست مطالب

یک تور آموزشی

اکنون هنگام سیاحت کردن‌ است. جدول پایین برخی محل‌های جالب برای اکتشاف را لیست می‌کند. این به هیچ وجه یک لیست کامل نیست، اما باید جالب بودن سیاحت را آشکارکند. برای هر دایرکتوری لیست شده در پایین این موارد را انجام بدهید:

• cd به داخل هر دایرکتوری.
• کاربرد ls برای لیست کردن محتویات دایرکتوری.
• اگر یک فایل جالب توجه می‌بینید، استفاده از فرمان file برای تعیین نوع محتویات آن.
• برای فایلهای متن، کاربرد less به منظور نمایش آنها.

دایرکتوری‌های جالب توجه و محتویات آنها

دایرکتوری	شرح
/	دایرکتوری ریشه، جایی که سیستم فایل شروع می‌شود. در اکثر موارد دایرکتوری ریشه فقط محتوی دایرکتوری‌های فرعی است.
‎/boot‎	در اینجا هسته لینوکس و فایلهای بار کننده سیستم‌عامل نگهداری می‌شوند. هسته لینوکس فایلی به نام vmlinuz است.
/etc	دایرکتوری ‎/etc‎ شامل فایلهای پیکربندی سیستم است. تمام فایلهای داخل ‎/etc‎ باید فایلهای متن باشند. محل‌های جالب توجه: ‎/etc/passwd‎ فایل passwd شامل اطلاعات ضروری برای هر کاربر است. جایی است که کاربران تعریف می‌شوند. ‎/etc/fstab‎ فایل fstab شامل جدولی از دستگاه‌هایی است که موقع بالا آمدن سیستم شما متصل می‌گردند. این فایل درایوهای دیسک شما را تعریف می‌کند. ‎/etc/hosts‎ این فایل نام میزبان‌ها و آدرس‌های IP است که به طور درونی برای سیستم شناخته شده‌اند. ‎/etc/init.d‎ این دایرکتوری شامل اسکریپت‌هایی است که سرویس‌های مختلف سیستم را به طور نمونه در زمان بالا آمدن سیستم دایر می‌کنند.
/bin, /usr/bin	این دو دایرکتوری شامل اکثر برنامه‌های سیستم هستند. دایرکتوری ‎/bin‎ دارای برنامه‌های خاصی است که سیستم برای عمل کردن نیاز دارد، در حالیکه ‎/usr/bin‎ محتوی برنامه‌هایی برای کاربران سیستم است.
/sbin, /usr/sbin	دایرکتوری‌های sbin شامل برنامه‌هایی برای مدیریت سیستم هستند، بیشتر برای استفاده توسط کاربر ارشد.
/usr	دایرکتوری ‎/usr‎ شامل اقلام متنوعی است که برنامه‌های کاربردی کاربر را پشتیبانی می‌کنند. برخی از مهمترین‌ها: ‎/usr/share/X11‎ فایلهای پشتیبانی سیستم پنجره X ‎/usr/share/dict‎ واژه‌نامه‌ها برای بررسی درست نوشتن. شرط می‌بندم که نمی‌دانستید لینوکس یک بازرسی کننده درست نوشتن داشته باشد. مستندات look و aspell را ببینید. ‎/usr/share/doc‎ فایلهای مستندات گوناگون در قالب‌های متنوع. ‎/usr/share/man‎ صفحات man در اینجا نگهداری می‌شوند. ‎/usr/src‎ فایلهای کد منبع. اگر شما بسته کد منبع هسته را نصب کرده باشید، کل کد منبع هسته لینوکس را در اینجا پیدا خواهید نمود.
/usr/local	‎/usr/local‎ و دایرکتوری‌های فرعی آن جهت نصب نرم‌افزار و فایلهای دیگر برای استفاده در ماشین محلی استفاده می‌شود. این در واقع به معنای آن است که نرم‌افزاری که بخشی از توزیع رسمی (که معمولاً به ‎/usr/bin‎ می‌روند) نیست در اینجا قرار می‌گیرد. موقعی که شما برنامه‌های جالبی برای نصب در سیستم خود به دست می‌آورید، آنها باید در یکی از دایرکتوری‌های ‎/usr/local‎ نصب بشوند. بیشتر مواقع، دایرکتوری انتخابی ‎/usr/local/bin‎ است.
/var	دایرکتوری ‎/var‎ محتوی فایلهایی است که هنگام در حال اجرا بودن سیستم تغییر می‌کنند. شامل این موارد: ‎/var/log‎ دایرکتوری که شامل فایلهای ثبت رخداد است. این فایلها هنگامیکه سیستم کار می‌کند به روز رسانی می‌گردند. شما باید برای کنترل کردن سلامت سیستم، گاه گاهی فایلهای این دایرکتوری را نگاه کنید. ‎/var/spool‎ این دایرکتوری برای نگهداری فایلهایی به کار می‌رود که برای برخی پردازش‌ها در نوبت گذاشته می‌شوند، از قبیل پیغام‌های پستی و کارهای چاپ. موقعی که اول پیغام پستی کاربر در سیستم محلی می‌رسد (فرض که نامه رسانی محلی دارید)، ابتدا پیغام‌ها در ‎/var/spool/mail‎ ذخیره می‌شوند.
/lib	کتابخانه‌های به اشتراک گذاشته شده (مشابه DLLها در آن سیستم عامل دیگر) در اینجا نگهداری می‌شوند.
/home	‎/home‎ جایی است که کاربران کارهای شخصی‌شان را نگهداری می‌کنند. به طور کلی، اینجا تنها مکانی است که کاربران مجاز می‌شوند در فایلها بنویسند.این کار چیزها را خوب و پاکیزه نگاه می‌دارد
/root	این دایرکتوری خانگی کاربر ارشد است.
/tmp	‎/tmp‎ یک دایرکتوری است که برنامه‌ها می‌توانند فایلهای موقت‌شان را در آن بنویسند.
/dev	دایرکتوری ‎/dev‎ یک دایرکتوری خاص است، چون به راستی شامل فایلهای به مصداق معمول نیست. بلکه، شامل دستگاه‌هایی است که برای سیستم در دسترس هستند. در لینوکس (مانند یونیکس)، با دستگاه‌ها مانند فایلها رفتار می‌شود. شما می‌توانید دستگاه‌ها را مثل اینکه آنها فایل هستند بخوانید و در آنها بنویسید. برای مثال ‎/dev/fd0‎ گرداننده دیسک نرم اول است، ‎/dev/sda‎ (و ‎/dev/hda‎ روی سیستم‌های قدیمی‌تر) گرداننده دیسک سخت اول است. تمام دستگاه‌هایی که هسته می‌شناسد در اینجا نمایانده می‌شوند.
/proc	دایرکتوری ‎/proc‎ نیز ویژه است. این دایرکتوری شامل فایلها نیست. در حقیقت، این دایرکتوری به هیچ وجه واقعاً وجود ندارد. کاملاً مجازی است. دایرکتوری ‎/proc‎ شامل روزنه‌های کوچکی در خود کرنل است. یک گروه اقلام شماره‌دار در این دایرکتوری وجود دارد که در ارتباط با تمام پردازش‌های در حال اجرا در سیستم هستند. همچنین، تعدادی اقلام نامبرده وجود دارند که دسترسی به پیکربندی جاری سیستم را مجاز می‌کنند. بسیاری از این اقلام می‌توانند دیده شوند. دیدن ‎/proc/cpuinfo‎ را امتحان کنید. این مدخل به شما می‌گوید که هسته در باره CPU شما چه می‌اندیشد.
/media,/mnt	سرانجام، به ‎/media‎ می‌رسیم، یک دایرکتوری معمولی که به روش خاصی استفاده می‌شود. دایرکتوری ‎/media‎ برای محل‌های اتصال به کار می‌رود. چنانکه در درس دوم آموختیم، دستگاه‌های فیزیکی ذخیره مختلف (مانند دیسک‌گردان‌ها) در محل‌های مختلفی به درخت سیستم فایل متصل می‌گردند. این فرایند اتصال یک دستگاه به درخت mounting نامیده می‌شود. برای اینکه یک دستگاه قابل استفاده باشد، اول باید mount(متصل) بشود. موقعی که سیستم شما بالا می‌آید، فهرست دستورالعمل‌های متصل کردن در فایل ‎/etc/fstab‎ را می‌خواند، که شرح می‌دهند کدام دستگاه در کدام محل اتصال در درخت دایرکتوری متصل می‌شود. این فایل اتصالِ دیسک‌های سخت را تامین می‌کند، اما ممکن است شما دارای دستگاه‌هایی نیز باشید که به طور موقتی بازبینی می‌شوند، از قبیل CD-ROMها، و گرداننده‌های دیسک نرم. چون اینها جدا شدنی هستند، آنها تمام وقت متصل باقی نمی‌مانند. دایرکتوری ‎/media‎ به وسیله مکانیسمِ متصل کردنِ خودکارِ موجود در توزیع‌های لینوکس مدرنِ متمایل به میز کار استفاده می‌شود. در سیستم‌هایی که نیازمند اتصال دستی دستگاه‌های جدا شدنی هستند، دایرکتوری ‎/mnt‎ مکان مناسبی برای اتصال این دستگاه‌های موقتی فراهم می‌کند. شما بارها دایرکتوری‌های ‎/mnt/floppy‎ و ‎/mnt/cdrom‎ را خواهید دید. برای دیدن آنکه کدام دستگاه‌ها و محل‌های اتصال استفاده می‌شوند، تایپ کنید mount.

یک نوع فایل مرموز...

در خلال این سیاحت، احتمالاً شما به یک نوع مدخل عجیب دایرکتوری توجه نمودید، مخصوصاً در دایرکتوری‌های ‎/boot‎ و ‎/lib‎ موقعی که با ‎ls -l‎ لیست شدند، شما باید موردی مانند این را دیده باشید:

lrwxrwxrwx     25 Jul  3 16:42 System.map -> /boot/System.map-2.0.36-3
-rw-r--r-- 105911 Oct 13  1998 System.map-2.0.36-0.7
-rw-r--r-- 105935 Dec 29  1998 System.map-2.0.36-3
-rw-r--r-- 181986 Dec 11  1999 initrd-2.0.36-0.7.img
-rw-r--r-- 182001 Dec 11  1999 initrd-2.0.36.img
lrwxrwxrwx     26 Jul  3 16:42 module-info -> /boot/module-info-2.0.36-3
-rw-r--r--  11773 Oct 13  1998 module-info-2.0.36-0.7
-rw-r--r--  11773 Dec 29  1998 module-info-2.0.36-3
lrwxrwxrwx     16 Dec 11  1999 vmlinuz -> vmlinuz-2.0.36-3
-rw-r--r-- 454325 Oct 13  1998 vmlinuz-2.0.36-0.7
-rw-r--r-- 454434 Dec 29  1998 vmlinuz-2.0.36-3

به فایلهای System.map‏، module-info و vmlinuz توجه کنید. یک نشانه ناشناس را پس از نام فایلها می‌بینید؟

این سه فایل پیوندهای نمادین نامیده می‌شوند. پیوندهای نمادین یک نوع خاص فایل هستند که به یک فایل دیگر اشاره می‌کنند. با پیوندهای نمادین، داشتن نامهای چندگانه برای یک فایل واحد امکان پذیر می‌گردد. چگونگی کارکرد آن این است: هر گاه نام فایلی به سیستم داده شود که لینک نمادین باشد، به طور ناپیدا آن را به فایلی که در حال اشاره به آن است، هدایت می‌کند.

دقیقاً این برای چه موردی مناسب است؟ این یک خصیصه بسیار سودمند است. بیایید لیست دایرکتوری فوق را در نظر بگیریم (که دایرکتوری ‎/boot‎ از یک سیستم قدیمی ‎Red Hat 5.2‎ است). این سیستم دارای نگارش‌های نصب شده چندین ‌هسته لینوکس بوده است. ما این مطلب را از فایلهای ‎vmlinuz-2.0.36-0.7‎ و ‎vmlinuz-2.0.36-3‎ می‌توانیم ببینیم. این نام فایلها اظهار می‌کنند که هر دو نگارش ‎2.0.36-0.7‎ و ‎2.0.36-3‎ نصب شده‌اند. به دلیل نام فایلهای شامل شماره نگارش، دیدن تفاوت‌ها در لیست دایرکتوری آسان است. اگر چه، این مطلب باعث سردرگمی برنامه‌هایی می‌شد که به نام ثابت فایل کرنل استناد می‌کنند این برنامه‌ها ممکن بود انتظار داشته باشند که هسته لینوکس به سادگی "vmlinuz" نامیده شود. اینجا آنجایی است که حُسنِ پیوند نمادین به کار می‌آید. به وسیله ایجاد یک پیوند نمادین به نام vmlinuz که به ‎vmlinuz-2.0.36-3‎ اشاره می‌کند، ما مشکل را حل کرده‌ایم.

برای ایجاد پیوند نمادین، از فرمان ln استفاده کنید.
مترجم: در ضمن به اولین کاراکتر سطر مربوط به این فایلها توجه نمایید، حرف l بیانگر لینک بودنشان است.

« صفحه بعد  فهرست   بالا  صفحه قبل »